Aktualności Drukuj Zapisz

Wielka historia nie ominęła Kazimierza. 159. rocznica powstania styczniowego

czarno-biała rcina przedstawiająca powstańców styczniowych podczas walk na rynku głównym w Kazimierzu Dolnym
20
stycznia
2022

Wielka historia nie ominęła Kazimierza. To ludzie tu mieszkający ją współtworzyli.

W 1863 roku, w czasie powstania styczniowego, w okolicach Kazimierza działała partia Leona Frankowskiego. Okoliczne tereny, zalesione, bogate w wąwozy, idealnie sprzyjały walkom partyzanckim. Frankowski zwerbował do udziału w powstaniu studentów Instytutu Politechnicznego w Puławach. Nocą z 22 na 23 stycznia przyprowadził ich do Kazimierza, gdzie do powstańców puławskich dołączyło się kilkudziesięciu ludzi z organizacji miejscowej.
W Kazimierzu zorganizowano oddział pod dowództwem burmistrza z Markuszowa Antoniego Zdanowicza. Ponad 600 ludzi stacjonowało w budynkach miejskich i w wąwozach. Sztab dowództwa mieścił się w magistracie w Rynku (kamienica pod Krzysztofem). Według tabliczki blaszanej, zdjętej z dworku „Walencja” na Górach, własności Broniewiczów, z napisem: „W tym domu w r. 1863 przebywało dowództwo partii Leona Frankowskiego, która dnia 1 lutego tegoż roku wyruszyła stąd wraz z Józefem Broniewiczem na pole walki, a dnia 2 lutego wojska moskiewskie doszczętnie zniszczyły folwark Walencję”, to właśnie tam znajdowało się centrum dowodzenia.
 
Ludzi i minione wydarzenie upamiętniono w Kazimierzu w kilku miejscach. Na terenie dawnego cmentarza za Farą znajduje się jeden z najstarszych pomników powstania styczniowego – płyta z piaskowca 1917 roku. Tam też znajduje się współczesna płyta z wykutymi nazwiskami poległych powstańców. Na budynku dawnej organistówki umieszczono w 2016 r. płaskorzeźbę w formie krzyża, która upamiętnia ks. Mateusza Serwińskiego proboszcza parafii kazimierskiej od 1861 r., który za działalność cywilną na rzecz powstania został zesłany do Tobolska. Na kazimierskim cmentarzu leżą pochowani powstańcy, właściciel Folwarku „Walencja”- Józef Bronowicz. Warto również odwiedzić Krzyż Powstańczy (ul. Słoneczna w Kazimierzu Dolnym), upamiętniający miejsce modlitwy powstańców po wyjściu z Kazimierza Dolnego 1 lutego roku 1863 r.
 
Obchody uroczystości 159. rocznicy powstania styczniowego odbędą się w niedzielę, 23 stycznia. Rozpoczną się o godz. 10:30 Mszą Św. w intencji powstańców w kazimierskiej farze. Po Mszy nastąpi przejście pod pomnik znajdujący się na starym cmentarzu za farą.

 

Informacje za:

https://mnkd.pl/powstanczy-kurier/
Sławomir Pać: Powiśle puławskie w powstaniu styczniowym 1863 r.; Puławy 2013
Wiesław Sładkowski: Z pokolenia Konradów. Leon Frankowski 1842 – 1863; Biała Podlaska 1993

 

Pamiątka z powstania 1863

 

Autor: Kazimierz Dolny
Powrót
Wzory dokumentów
Kawałek ikony dokument
Mapa Gminy

 

Projekty i inwestycje
Ikona wykres wzrost
Rodzina
500+
Ikona rodzina